Khi răng bị sâu, nứt vỡ hay mòn mặt nhai nhưng chưa đến mức phải bọc răng toàn phần, giải pháp nào là tối ưu? Trong nha khoa hiện đại, mão răng onlay được xem là lựa chọn lý tưởng giúp phục hồi răng tổn thương mà không cần mài nhiều mô răng, duy trì chức năng và thẩm mỹ tối ưu.
Mão răng onlay là gì?
Mão răng onlay (hay còn gọi là inlay/onlay tùy vị trí) là một dạng phục hình gián tiếp – nghĩa là không được làm trực tiếp trên răng như trám, mà được chế tác riêng biệt tại labo dựa trên dấu răng. Mão onlay giúp tái tạo lại mặt nhai và một hoặc nhiều múi răng, đặc biệt hiệu quả với răng hàm – nơi chịu lực ăn nhai lớn.
Khác với:
- Trám răng, chỉ áp dụng được với lỗ sâu nhỏ.
- Mão toàn phần (crown), yêu cầu mài nhỏ toàn bộ thân răng.
Mão onlay là giải pháp trung gian – ít xâm lấn hơn mão toàn phần, nhưng chắc chắn và bền hơn trám thông thường.
Khi nào nên làm mão onlay?
Mão răng onlay phù hợp trong các trường hợp sau:
- Răng bị sâu lớn hoặc vỡ lớn, trám không còn hiệu quả.
- Răng bị nứt gãy một phần nhưng chưa tổn hại đến tủy.
- Răng hàm đã từng trám nhiều lần, bị yếu và có nguy cơ vỡ thêm.
- Muốn phục hồi mặt nhai có hình thể chính xác để đảm bảo khớp cắn và chức năng nhai.
- Răng chưa cần mài toàn bộ như khi làm mão full crown.
Ưu điểm nổi bật của mão onlay
Bảo tồn mô răng tối đa
Mục tiêu lớn nhất của phục hình hiện đại là giữ lại càng nhiều mô răng thật càng tốt. Onlay chỉ loại bỏ mô sâu hoặc hư hỏng, không cần mài hết răng như làm mão, từ đó giúp răng khỏe lâu dài hơn.
Độ bền cao, chịu lực tốt
Mão onlay được làm từ sứ cao cấp, composite cao cấp hoặc vàng – đều là vật liệu chịu lực tốt, không bị mòn vỡ dưới áp lực nhai lớn như trám thông thường. Đặc biệt phù hợp với răng hàm – nơi chịu lực nhiều nhất.
Thẩm mỹ tự nhiên
Với onlay bằng sứ hoặc composite, kỹ thuật viên có thể thiết kế màu sắc giống hoàn toàn với răng thật, không lộ như trám amalgam hay vàng. Khó phân biệt bằng mắt thường khi giao tiếp.
Khớp cắn chính xác, ổn định lâu dài
Vì được chế tác từ dấu răng thật và can thiệp chính xác, onlay giúp tái tạo khớp cắn lý tưởng. Điều này giúp tránh rối loạn khớp thái dương hàm, đau đầu, mỏi hàm... do lệch khớp cắn gây ra.
Tuổi thọ phục hình cao
Nếu chăm sóc đúng cách, mão onlay có thể tồn tại từ 10 – 30 năm tùy vào vật liệu và điều kiện miệng. Trong khi đó, miếng trám lớn thường chỉ bền từ 5–7 năm.
Quy trình làm mão onlay diễn ra thế nào?
Bước 1: Khám và tư vấn
Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng thể tình trạng răng, chụp phim nếu cần, và đánh giá xem mão onlay có phù hợp hay không.
Bước 2: Vệ sinh và lấy dấu
Sau khi làm sạch răng, bác sĩ mài nhẹ phần sâu hỏng, sau đó lấy dấu răng thật chính xác để gửi về labo. Bệnh nhân sẽ được gắn mão tạm để bảo vệ răng.
Bước 3: Gắn mão onlay
Sau khoảng 3–7 ngày, mão onlay hoàn tất. Bác sĩ thử khớp, điều chỉnh nếu cần, sau đó gắn bằng xi măng nha khoa chuyên dụng. Cuối cùng, bác sĩ sẽ đánh bóng lại phục hình.
So sánh mão Onlay với các phương pháp khác
Tiêu chí |
Trám răng |
Mão onlay |
Mão toàn phần |
Xâm lấn mô răng |
Thấp |
Trung bình |
Cao |
Độ bền |
Thấp |
Cao |
Rất cao |
Khả năng chịu lực |
Kém |
Tốt |
Rất tốt |
Thẩm mỹ |
Tốt (với composite) |
Rất tốt |
Tốt |
Khớp cắn chính xác |
Trung bình |
Rất tốt |
Tốt |
Mão onlay phù hợp với ai?
Người trưởng thành có răng sâu lớn hoặc gãy mẻ ở vùng răng hàm.
Bệnh nhân muốn giữ răng gốc càng nhiều càng tốt.
Người có nhu cầu thẩm mỹ cao nhưng không muốn làm mão toàn phần.
Những trường hợp từng trám nhiều lần nhưng răng yếu dần.
Chăm sóc sau khi làm mão onlay
Đánh răng đều đặn 2 lần/ngày bằng bàn chải mềm.
Dùng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước để làm sạch kẽ răng.
Hạn chế nhai cứng, đá lạnh, kẹo cao su... để tránh tác động lên mão.
Tái khám định kỳ 6 tháng để bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh nếu cần.
Tổng kết: Vì sao nên chọn mão onlay?
Mão răng onlay là một giải pháp hiện đại – bảo tồn – bền đẹp, lý tưởng trong nhiều trường hợp tổn thương răng trung bình đến lớn. Nếu bạn đang phân vân giữa trám răng, làm mão hay nhổ răng – hãy tham khảo thêm về onlay. Trong nhiều tình huống, đây chính là lựa chọn cân bằng giữa bảo tồn răng thật và hiệu quả phục hồi lâu dài.
Bạn có thể tham khảo thêm các loại dụng cụ và vật liệu sử dụng trong quá trình mở phòng khám mới
Vật liệu nha khoa tổng quát cho phòng khám nha khoa
Vật liệu nội nha cho nha khoa
Vật liệu chỉnh nha cho nha khoa
Dụng cụ nha khoa thiết yếu cần có
Thiết bị nha khoa phổ biến cần có
Mũi khoan nha khoa cần dùng
Các loại vật tư thiết yếu